Đà Lạt, Tháng 1, 2022

Đã khá lâu mình mới viết lại, hoặc là do lo chỉnh hết đống hình còn tồn đọng từ mấy chuyến đi trước, hoặc là đang quá say mê với việc dịch lại những bài viết xưa giờ từ tiếng Anh sang tiếng Việt.

Chắc hẳn đây là một ghi chép rất đặc biệt, bởi vì nó là bài đầu tiên mình viết bằng tiếng Việt trước, là bài đầu tiên về một địa danh ở Việt Nam, và cũng chính bởi vì chuyến đi đó: chuyến du lịch đầu tiên sau COVID khi mà những chuyến bay, những con đường qua lại, tất cả đều vắng vẻ một cách lạ kỳ.

Hoàng hôn lưng chừng núi

Này là lần thứ hai mình tới Đà Lạt, lần thứ nhất cách đó một năm trước, mỗi chuyến đi đều có dấu ấn riêng nhưng đồng thời có thứ phong vị thời COVID: rón rén, kiểm tra tiêm chủng, vắng hoe, khẩu trang che kín, tiều tụy. Là một trong những người đầu tiên mở hàng cho ngành du lịch, thứ bạn nhận được chắc chắn là cái cảm giác chiếm trọn cho riêng mình: toàn bộ khoảng view, toàn bộ không khí, và tiếng êm êm của giao thông, nói cười.

Thực tế thì không gì chuẩn bằng việc lên Đà Lạt vào tháng giêng: nắng xanh trong khi mai anh đào đang khoe sắc. Lúc đó thấy báo chí tung hứng quá nên mình không muốn bỏ lỡ, nhưng vì là loài hoa chóng tàn, lúc tới nơi cũng chỉ còn thấy lác đác ở đâu đó chứ chẳng rộ đồng loạt.

Nếu mà nói đi một mình thì mình đã quá quen, nhưng đây là lần đầu tiên trên xe máy một mình rong ruổi giữa cái gió khá buốt của thì đông - xuân. À quên một điều, bài viết này sẽ không có những địa điểm quá quen thuộc, và nó có thể khác hoàn toàn với cách bạn thường thấy Đà Lạt qua những brochure du lịch.

Mình xuôi về phía đông trên quốc lộ 20 hướng Trại Mát, nghe nói nơi đây có tiệm cà phê Hoàng Hôn Chiều với tầm view đẹp đúng như tên gọi. Thời này đường xá thênh thang nên việc đi lại thực thong dong, nhưng có điều vì là lần đầu đi xe máy nơi xứ lạ nên phải mò mẫm bản đồ, xe thuê nên khá ọp ẹp và tay thì cũng chưa quen vị trí điều khiển.

Kỳ thực nếu lên chỉ để xem hàng hàng nhà kính phủ bạt trắng xóa và những cặp đôi tay trong tay thì cũng chả đáng mặn mà. Thứ mình tìm kiếm có lẽ là một điều khác.

…và khoảnh khắc đặc biệt đã tới

Trong thoáng chốc mình nghĩ sẽ lại tiếp tục lên đường, nhưng điều gì đó đã níu kéo mình lại, bảo mình đi loanh quanh đoạn đường nơi một bên là thung sâu, đến khi mặt trời khuất bóng.

Bầu trời lúc đó có mây phủ ngang chỉ để chừa phần chân trời còn quang đãng, nhưng vì lẽ đó, mặt trời khi lặn sẽ bị che khuất nửa thân trên, một hiện tượng hiếm thấy.

Nói chứ có lẽ điều đọng lại hơn cả là series hình chụp những thứ không ra dáng hoàng hôn lắm, đây là bộ hình tâm đắc nhất năm 2022 của mình. Nào cùng bắt đầu:

Có lẽ đó là sự ma mị nhờ sương mờ và những tia sáng yếu ớt, lạnh lẽo.

Có lẽ điều đọng lại là chữ duyên: những thứ bạn bắt gặp được tuy ngẫu nhiên nhưng đó là kết quả của việc bạn đợi chờ, bạn chuẩn bị. Cảm ơn cặp đôi làm mẫu ngồi nóc xe để mình có thể chụp ké, cảm ơn cặp đôi khác đã ngồi đó bên lan can tầng thượng, mặc áo ấm, uống ly cà phê nóng. Gió lạnh cao nguyên hun hút phả vào đôi ba người còn nán lại ngắm nhìn những ánh đèn đang dần bật lên nơi lưng đồi.

Khi mình post mấy tấm này lên, mọi người cứ nghĩ là mình ở trong đó, nhưng chắc là mình vui hơn khi đã chụp trúng những tấm ảnh ấy, thay vì là nhân vật chính của bức hình.

Phố đã lên đèn

Phố đã lên đèn, mọi người lại lục tục lên xe ra về, để lại một không gian hiu quạnh, thưa vắng. Chẳng mấy người kiên nhẫn nán lại, chắc còn mình mình. Dù sao về sớm vẫn hơn, vì đường Đà Lạt tối nhiều sương lại quanh co dốc lên dốc xuống.

Một buổi sáng nắng lạnh

Theo chỉ dẫn thì mình sẽ cần lên Mộng Đào Nguyên để canh mai anh đào, nên sáng mình sẽ bắt xe lên Lạc Dương. Nghe nói đường xá khó di chuyển hơn nên mình không tự đi lên, và quả đúng như thế thật.

Nhưng trước tiên thì mình ghé chợ Đà Lạt lúc bình minh, vào thời điểm này rất thưa vắng vì các biện pháp phòng dịch vẫn còn. Những cửa hàng vẫn kín cổng, hoặc do ít du khách lui tới, hoặc cũng vì còn sớm quá chăng.

Có lẽ mọi người sẽ nghĩ đến chợ Đà Lạt như cái nơi để ăn khoai nướng tụ ba tụ bảy ngoài hè, nơi mà hàng hóa bị hét giá mà cảnh vật cũng chẳng có gì (mình cũng vậy). Nhưng may thay mình đến nơi đây vào thời điểm trăm năm có một, có mơ cũng không thể quay lại được: yên bình và chậm rãi. Đi qua và đi lại đôi ba vòng, và khoảnh khắc vàng sẽ tự nhiên tìm tới.

Mộng Đào Nguyên

Để tới Mộng Đào Nguyên (một thời thậm chí còn không được đánh dấu trên Google Maps) thì bạn phải tới thị trấn Lạc Dương đã. Người ta hay nhầm lẫn gọi vơ là Đà Lạt nhưng thực ra là đã ở ngoài địa phận Đà Lạt rồi, có chăng thì sau này Lạc Dương mới được sáp nhập chung vô Đà Lạt mà thôi. Tài xế Grab của mình do đi vào đường cấm trong nội đô nên bị công an bắt, mất hẳn mấy chục phút ngồi trên xe chờ sự việc xử lý xong.

Đi lang thang mãi một hồi trên con đường 19/5 vắng vẻ một bên phóng tầm mắt ra tới đỉnh Langbiang (nói chứ ở chân núi toàn bị cạo trọc cây để làm nông nghiệp, trông không vừa mắt cho lắm) thì có một chị nhà ven đường dễ thương kiếm giúp mình xe ôm chở tận nơi có jeep tham quan Mộng Đào Nguyên.

Đến hẳn nơi có xe jeep rồi nhưng chờ hoài chẳng có mấy khách để đi ghép nên mình được một bác dân tộc K’Ho xe ôm lên đỉnh luôn, đường qua khu vực Đan Kia quả đúng là xấu thật, nhưng đó là một trải nghiệm đáng nhớ. Hai người to đùng mà ngồi trên xe máy bé tí, lên dốc cao chỉ trực tuột xuống, đã thế thời đó do làm tại nhà quá lâu nên mình bị mập, leo lên yên xe rách cả quần.

Cuối cùng cũng đã tới Mộng Đào Nguyên, đúng một tuần trước thì hoa nở rộ trên báo, còn tới lúc mình lên thì hoa đã tàn ngoài đời. Dù sao thì từ cung đường này mình có thể quan sát được hồ Suối Vàng, nếu đi một mình chắc mình đã dừng xe giữa đường để ngắm rồi.

Đường xuống dốc còn căng não hơn, do xe cứ tự trôi trên con đường gồ ghề khúc khuỷu. Bác tài cho mình dừng chân tại một chỗ có view đẹp, nơi đó lấp ló vài căn nhà của người dân tộc giữa rừng cây.

Đã là trưa nắng và mình không biết sẽ làm gì cho chiều hôm đó, có lẽ lại lang thang tiếp trên những con phố dốc.

Chiều dốc

Từ nơi mình ở sau lưng Trung tâm hành chính tỉnh Lâm Đồng để tới những con dốc nổi tiếng dọc đường Đào Duy Từ (như Dốc Nhà Bò) chẳng lấy gì là xa, đi bộ vài phút là có thể tới. Lúc này phố phường vắng hoe nên không lấy gì làm vội vàng, không có cảnh người người tụ lại một chỗ để check-in. Phải mãi đến tận giờ tan tầm thì học sinh mới túa ra đường, đây là thời học sinh vừa mới bắt đầu trở lại học trực tiếp, những khuôn mặt vẫn còn e dè trong lớp khẩu trang.

Nói thế chứ mình lên lên xuống xuống cũng cả mấy lần, rồi lại ghé một tiệm bánh xèo ăn, cốt để giết thời gian mà chờ đợi nắng hoàng hôn ngọt trên dốc.

Mọi quyết định đều đúng đắn, miễn là bạn biết tận dụng những gì diễn ra sau quyết định đó.

…về chợ và hồ

Khi ánh nắng cuối ngày dần tắt thì mình lại lang thang quanh chỗ chợ Đà Lạt và hồ Xuân Hương, những nơi xưa cũ một năm trước đi dạo cùng bạn gái. Trên cầu vượt đi bộ ở chợ Đà Lạt, lác đác vài ba người tìm đến chỗ check-in nổi tiếng mà không phải chen lấn gì cả.

Không có gì tấp nập, không có quán ăn ồn ào. Mình tìm đại một nơi lấp đầy bụng để còn mau mau về khách sạn tránh rét, vì đi một mình đúng là lạnh hơn bình thường.

Cầu Đất

Hôm trước mình lên phía tây bắc, thì nay mình theo đông nam về hướng Cầu Đất, cũng vẫn quốc lộ 20 mà xa hơn.

Quãng đường ra Cầu Đất tầm 20km, nhưng đường vắng nên chạy xe bon bon. Cung đường đi qua những đèo thông ngoạn mục, đôi lúc tưởng có mỗi mình nơi đó. Nếu cứ đi mãi thì bạn sẽ tới hồ Đơn Dương rồi qua địa phận tỉnh Ninh Thuận luôn. Trên đường sẽ có vài chỗ cà phê lưng chừng, nơi bạn có thể dựng xe và nghỉ chân, ngắm phong cảnh.

Khoảng thời gian này, ta đã có thể thấy không khí Tết đang về trên những ngôi nhà bên đường. Không khí buổi sáng xuân hôm đó là thứ không khí không vướng bụi trần.

Và đây, mình đã thấy nhô lên trên đường chân trời xa là những turbine điện gió, sau những phút từ vòng vèo nơi hẻo lánh và đổ dốc nơi nhộn nhịp ở Xuân Trường.

Cầu Đất nổi tiếng về những đồi chè và cà phê. Những đồi chè xanh ngắt, gọn gàng, lâu lâu chen giữa là những ngọn cây cô đơn, đó là một chủ đề khiến mình bấm máy liên tục.

Nếu đi vào đúng ngày, có lẽ là một tuần trước, mấy ngọn cây kia đã trổ hoa hồng thắm trên nền xanh lục trù phú của những hàng chè.

Phân nửa album này là ở Cầu Đất. Mình tính đi trong sáng rồi về luôn, nhưng xét lại thì mình đã chờ tới lúc nắng xế chiều đổ xuống. Đốt thời gian rảnh ở PhinDeli, đi loanh quanh Xuân Trường, rồi lại cố gắng ăn rất mực từ từ ở một quán trong Làng chè Cầu Đất, vậy mà mãi vẫn chưa tới lúc cần tới.

Ở đây mọi người có thể cắm trại hoặc trọ qua đêm ở khu săn mây để đón bình minh, còn ban ngày thì ta có thể thấy những cột khói nhè nhẹ nơi xa xa, trên nền trùng trùng điệp điệp của những ngọn núi. Đây là cảnh hiếm hoi mà mình không chụp phải những bạt phủ trắng của nhà kính.

Mặc dù đường đi dễ dàng nhưng mình vẫn đi nhầm qua một lối khác, chẳng có bóng du khách nào mà toàn những xe lu công trường của nhà máy điện gió.

Và những bức ảnh thu hoạch được làm mình nhớ đến wallpaper của Windows XP thuở xa xưa.

Nhưng chính nhờ sự nhầm đường đó mà ta mới có những kỷ niệm để đời. Chỉ còn riêng mình ta.

…chờ đợi một điều gì

Mình phải canh giờ chính xác việc lên đường và băng qua 20km để trở lại thành phố, vì buổi tối trên quốc lộ sẽ lạnh và mình chỉ có độc một chiếc áo cardigan mỏng nhẹ thôi. Nhưng trong thâm tâm, mình muốn nán lại cho đến khi mặt trời chuyển màu cam. Đó là sự giằng xé trong quyết định nên phải về lúc mấy giờ.

Lúc này view bên lộ đã có một cơ số người đứng chờ hoàng hôn, vài người thì sống ảo giữa những hàng chè. Mình như cắm chân ở đó, giấu mặt dưới lớp khẩu trang, và thưởng thức ánh nắng chiều xiên ngọt ngào lấp lánh. Thế là quá đủ, dù chỉ có một mình.

Rồi thì cũng đến lúc ta lên đường, một cảm giác khó tả. Ngày xưa quãng đường 10 phút từ nhà lên trường bằng xe đạp thật xa, còn giờ là quãng đường 20km cũng chẳng là mấy.

Ánh nắng cuối ngày

Và mình lại trở về con đường ban sáng, nhưng cái cảm giác hoàn toàn khác rồi: ta biết khúc nào có cảnh vật xinh đẹp để dừng lại, ta biết mặt trời sẽ chiếu vào hướng núi nào.

Khi chiếc ô tô sau lưng ta mấy trăm mét cũng đang lượn quanh những khúc đèo ta đã vượt qua, ta biết đó sẽ là một chuyển động thật đẹp.

Bấy giờ đã là 5 giờ chiều, nắng hoe vàng nhuộm chín những mái nhà, những cánh vườn ở dưới thung lũng khi nhìn ra phía tây quốc lộ 20.

Lúc này những bóng mai anh đào lẻ loi bên vỉa hè cũng được dịp khoe sắc.

Khi quốc lộ dần tiến sâu vào thành phố, phố xá ngày càng nhộn nhịp hơn. Có lẽ mình vẫn còn nấn ná cái khoảnh khắc này, nên khi con đường chạy tới đoạn tà dương xuyên qua những hàng thông, mình vẫn tấp ngay vào lề để ngắm.

Chạng vạng hôm đó đẹp. Tạm gác lại những chuyện phàn nàn, những con phố nhà ống và những ngọn đồi trắng xóa, và giao thông thì cũng đèn xanh đỏ ồn ào như ai, thì tại một thời điểm thành phố vẫn toát lên thứ nét người ta gọi là ‘thơ’. Chất thơ nó vốn đến từ địa hình, không khí, vốn dĩ nó đã vậy.

Mình nhớ khi vừa mới nhập vào đường Trần Hưng Đạo, ánh tà dương ấy khiến mình ngỡ ngàng, may thay lúc đó là trên xe của chính mình lái, nên việc dừng tạm bên đường và chờ mặt trời hạ dần rất đỗi tự nhiên.

Ghé lại số 1 Yết Kiêu để trả lại chiếc xe tốt đã giúp mình vượt qua chặng đường dài, và một đặc sản Đà Lạt lại hiện về: sương mù, thứ tạo nên những bức ảnh đêm ma mị đáng giá, vậy là chuyến đi đã trọn vẹn theo ý niệm của mình rồi.